KÜLTÜR SANAT

Sivas’ın kilim motifleri haritaya işlendi

Sivas'ta Olgunlaşma Enstitüsü tarafından başlatılan ''İplikten İlmiğe Sivas Kilimi'' projesi, yerel kültürün izlerini taşıyan geleneksel motiflerini yeniden hayat bulduruyor.

Sivas'ta Olgunlaşma Enstitüsü tarafından başlatılan ''İplikten İlmiğe Sivas Kilimi'' projesi, yerel kültürün izlerini taşıyan geleneksel motiflerini yeniden hayat bulduruyor. Proje kapsamında, Sivas merkez ve 16 ilçedeki köylerde yapılan alan araştırmalarında, yerel halkın kullandığı bini aşkın kilim motifine ulaşıldı. 

Bu motifler, enstitünün grafik tasarım bölümü tarafından dijital vektörel çizimlere dönüştürülerek, Sivas'ın yüzölçümünü temel alan özel bir harita üzerinde yer aldı. Harita, köylere özgü motiflerle süslendi ve bu motifler, mum batik ile canlandırıldı.

Mum batik tekniği, boyayı tam almasını istenmeyen alanlara parafin mum uygulanarak yapılan geleneksel bir yöntemdir. Motiflerin geri kalan kısımları boyandıktan sonra, çeşitli sabitleme işlemleriyle renkler kalıcı hale getirilir. Enstitüde sanat tarihi alanında çalışmalar yapan Semilya Öktem, projeye dair yaptığı açıklamada, ''Köylerde tespit ettiğimiz her motifin bir anlamı var. Örneğin, insan motifi sevgilli özlemini simgelerken, eli belinde motifi doğurganlıkla ilişkilendirilmiştir.'' dedi.

“Sivas’ın 16 ilçesi ve köylerinde alan araştırma faaliyetleri gerçekleştirdik”
Sivas’ın yüzölçümünü baz alarak bir motif haritası oluşturduklarını belirten Öktem, “İplikten İlmiğe Sivas Kilimi’ projesi kapsamında Sivas merkez, 16 ilçesi ve köyleri dâhil olmak üzere alan araştırma faaliyetleri gerçekleştirdik ve çeşitli motiflere ulaştık. Bu motifleri arşivledik. Grafik tasarım bölümümüz, motifleri vektörel çizimlere çevirdi. Biz de Sivas’ın yüzölçümünü baz aldığımız bir harita oluşturduk. Harita içerisinde çeşitli köylerdeki çeşitli kilim motifleri alındı ve mum batik tekniği işlendi. Genel olarak köylerde bini aşkın motif tespit ettik. Mum batik işlemesi, parafin mumlarla yapılıyor. Motiflerde boyayı tam almasını istemediğimiz yerlere parafin mum uyguluyoruz. Geri kalanı da boyuyor ve çeşitli aşamalar ile sabitliyoruz. Motiflerden de bahsetmemiz gerekirse ilk insan motifinden bahsetmek isterim. Biz bu motife sadece Şarkışla ilçesine bağlı Kaymak köyünde rastladık. Sevgiliye duyulan hasret veya çocuk özlemini dile getirmek için işlenmiş. Köylerde hayvancılıkla uğraşıldığı için sadece etinden sütünden yararlanılmamış motiflerde de stilize hayvan figürlerini görmekteyiz. "Koçboynuzu, Kurtağzı, Akrep" gibi motifler nazar için kullanılmış. Eli belinde motifi de doğurganlık için kullanılan motiflerdir. Biz mum batik tekniği ile sadece perde yapmadık. Yastık kılıfları, fularlar, elbise takımları gibi çeşitli ürünler de ürettik. Yaptığımız her şeye de Sivas kilim motiflerini işledik” şeklinde konuştu.